Lý do sâm ngâm mật ong bị sủi bọt và cách xử lý hiệu quả

Sâm ngâm mật ong là một trong những phương pháp bảo quản và sử dụng nhân sâm phổ biến nhất hiện nay, đặc biệt là với sâm Ngọc Linh – loại sâm quý hiếm của Việt Nam. Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng, không ít người gặp phải hiện tượng sâm ngâm mật ong bị sủi bọt, gây lo lắng và hoang mang. Liệu đây có phải là dấu hiệu hư hỏng? Có nên tiếp tục sử dụng hay phải bỏ đi? Bài viết sau đây sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân, cách xử lý và những lưu ý cần biết để bảo quản sâm ngâm mật ong hiệu quả nhất.

Lý do sâm ngâm mật ong bị sủi bọt và cách xử lý hiệu quả

Hiện tượng sâm ngâm mật ong bị sủi bọt là gì?

Sủi bọt là tình trạng xuất hiện các bọt khí li ti nổi lên trên bề mặt hỗn hợp sâm và mật ong, đôi khi còn có hiện tượng bọt trắng nhẹ hoặc sủi mạnh như sủi gas. Một số trường hợp còn xuất hiện mùi chua hoặc men nhẹ, khiến nhiều người nhầm tưởng rằng bình sâm đã bị lên men hoặc hư hỏng. Tuy nhiên, không phải trường hợp nào cũng là dấu hiệu cho thấy sản phẩm đã hỏng. Để xác định chính xác, chúng ta cần tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này.

Hiện tượng sâm ngâm mật ong bị sủi bọt là gì?

Nguyên nhân khiến sâm ngâm mật ong bị sủi bọt

Hiện tượng sủi bọt khi ngâm sâm với mật ong có thể bắt nguồn từ một hoặc nhiều nguyên nhân sau:

Do phản ứng tự nhiên trong quá trình ngâm

Khi ngâm sâm tươi vào mật ong, một số thành phần trong sâm như enzyme, tinh dầu và đường tự nhiên sẽ phản ứng với các dưỡng chất trong mật ong, đặc biệt là khi nhiệt độ môi trường cao. Phản ứng này có thể tạo ra bọt khí trong thời gian đầu ngâm. Đây là hiện tượng sinh hóa tự nhiên, thường gặp trong khoảng 5–10 ngày đầu tiên và không gây ảnh hưởng đến chất lượng nếu được xử lý đúng cách.

Do vi sinh vật xâm nhập

Nếu trong quá trình sơ chế hoặc ngâm không đảm bảo vệ sinh, vi khuẩn hoặc nấm men có thể xâm nhập và phát triển, gây ra hiện tượng lên men. Đây là nguyên nhân phổ biến khiến sâm ngâm mật ong bị sủi bọt kèm theo mùi chua. Khi mật ong không đủ đậm đặc hoặc bình ngâm không kín khí, quá trình lên men sẽ diễn ra nhanh hơn.

Do dụng cụ ngâm không đảm bảo

Bình ngâm không được tiệt trùng kỹ, nắp đậy không kín hoặc sử dụng bình nhựa, bình kim loại sẽ làm ảnh hưởng đến độ ổn định của hỗn hợp. Bình thủy tinh là lựa chọn lý tưởng nhất, vì đảm bảo độ sạch và không phản ứng với các thành phần trong sâm hay mật ong.

Nguyên nhân khiến sâm ngâm mật ong bị sủi bọt

Do sâm tươi còn nhiều nước

Sâm chưa được làm khô đúng cách hoặc còn nước sau khi rửa sẽ dễ tạo điều kiện cho vi sinh vật sinh trưởng trong môi trường mật ong, từ đó gây ra hiện tượng sủi bọt. Đặc biệt, khi ngâm sâm ngay sau khi rửa mà không để ráo nước kỹ càng, nguy cơ lên men càng cao.

Cách xử lý khi sâm ngâm mật ong bị sủi bọt

Nếu phát hiện bình sâm ngâm mật ong bị sủi bọt, đừng vội bỏ đi. Hãy bình tĩnh kiểm tra và xử lý theo các bước sau:

Kiểm tra mùi và màu sắc

• Nếu không có mùi chua, không nổi váng trắng hoặc bọt có xu hướng giảm dần sau vài ngày, đây chỉ là phản ứng sinh hóa tự nhiên. Bạn có thể tiếp tục sử dụng bình thường.

• Nếu có mùi chua, mùi lên men hoặc xuất hiện váng trắng, sủi bọt liên tục thì khả năng cao đã bị nhiễm khuẩn và cần xử lý.

Cách khắc phục khi ngâm lần đầu

• Gạn lọc phần bọt trên bề mặt bằng thìa sạch.

• Đun nhẹ mật ong ở nhiệt độ thấp (dưới 60 độ C) để loại bỏ vi sinh vật, sau đó để nguội.

• Rửa lại sâm bằng rượu hoặc nước sôi để nguội, để ráo hoàn toàn.

• Ngâm lại sâm với mật ong đã xử lý vào bình thủy tinh sạch, khô.

Cách xử lý khi sâm ngâm mật ong bị sủi bọt

Trường hợp bình bị lên men nặng

Nếu sâm đã có mùi chua, nổi váng hoặc mốc, tốt nhất bạn không nên sử dụng nữa vì nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe là rất cao. Hỗn hợp này có thể đã bị hư hoàn toàn và cần được tiêu hủy.

Cách ngâm sâm mật ong đúng chuẩn để tránh sủi bọt

Để hạn chế tối đa hiện tượng sâm ngâm mật ong bị sủi bọt, bạn cần tuân thủ đúng quy trình sau:

Chuẩn bị nguyên liệu

• Sâm tươi: Chọn củ không dập nát, không bị mốc, rửa sạch đất, để ráo nước hoàn toàn hoặc có thể hấp chín nhẹ để giảm độ ẩm.

• Mật ong nguyên chất: Sử dụng mật ong rừng hoặc mật ong nuôi đảm bảo chất lượng, độ đậm đặc cao.

• Bình thủy tinh: Rửa sạch, tráng nước sôi và để khô hoàn toàn trước khi sử dụng.

Quy trình ngâm

• Cắt lát mỏng sâm hoặc để nguyên củ tùy ý.

• Xếp sâm vào bình, sau đó rót mật ong ngập sâm (nên để cách miệng bình khoảng 2–3cm).

• Đậy kín nắp và để nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.

• Quan sát trong 7–10 ngày đầu, nếu có bọt thì vớt bọt ra, lau sạch miệng bình và đậy kín trở lại.

Thời gian ngâm và sử dụng

• Sau 2–4 tuần là có thể sử dụng.

• Bảo quản tốt, bình sâm có thể dùng trong 6 tháng đến 1 năm.

Những lưu ý quan trọng khi sử dụng sâm ngâm mật ong

• Không sử dụng thìa ướt hoặc dính nước để múc sâm, tránh gây lên men.

• Luôn kiểm tra bình định kỳ, đặc biệt trong tuần đầu tiên.

• Nếu ngâm sâm trong mùa nóng, nên để ở nơi mát, có thể cho vào ngăn mát tủ lạnh sau 10–15 ngày ngâm.

Câu hỏi thường gặp khi ngâm sâm mật ong bị sủi bọt

Sâm ngâm mật ong bị sủi bọt có uống được không?

Nếu chỉ sủi bọt nhẹ, không có mùi lạ, không nổi váng thì vẫn uống được. Đây là phản ứng bình thường do enzyme trong sâm tác động với mật ong.

Có cần đun mật ong trước khi ngâm không?

Không bắt buộc, nhưng nếu bạn lo ngại về hiện tượng sủi bọt do vi sinh vật, có thể đun nhẹ mật ong dưới 60 độ C rồi để nguội trước khi ngâm sâm.

Ngâm sâm khô với sâm mật ong có bị sủi bọt không?

Tỷ lệ sủi bọt rất thấp nếu sử dụng sâm khô đã được sấy kỹ. Tuy nhiên, bạn vẫn nên đảm bảo mật ong và bình ngâm sạch để tránh lên men.

Hiện tượng sâm ngâm mật ong bị sủi bọt không phải lúc nào cũng là dấu hiệu xấu. Việc hiểu rõ nguyên nhân và cách xử lý sẽ giúp bạn yên tâm hơn trong quá trình sử dụng sâm. Để đạt hiệu quả cao nhất, hãy đảm bảo nguyên liệu sạch, dụng cụ tiệt trùng và tuân thủ đúng kỹ thuật ngâm.

>>> Xem thêm: Hướng dẫn các cách bảo quản sâm Ngọc Linh sấy khô chuẩn nhất

Sâm ngâm mật ong không chỉ là bài thuốc quý, mà còn là cách chăm sóc sức khỏe toàn diện nếu biết cách bảo quản đúng chuẩn. Nếu bạn đang gặp hiện tượng sủi bọt, hãy áp dụng ngay những hướng dẫn trong bài viết để xử lý và tiếp tục sử dụng an toàn.